Każdego dnia przeglądamy dziesiątki, jak nie setki stron internetowych o różnej tematyce. Do większości z nich mamy zaufanie, niektóre odwiedzamy pierwszy raz, aby znaleźć interesujące nas informacje. Wszystkie łączy jednak kwestia bezpieczeństwa. Szkodliwe strony internetowe mogą prowadzić do kradzieży tożsamości, naruszenia prywatności, a także zainfekowania systemu. W tym artykule dowiesz się, jak skutecznie blokować takie serwisy, aby chronić domowe oraz prywatne urządzenia tj. laptop czy smartfon.
Niebezpieczne strony internetowe – jak zdiagnozować zagrożenia?
W internecie jak na drodze – mimo, że większość treści, którą w nim znajdziemy jest legalna i bezpieczna. Raz na jakiś czas zdarzają się jednak sytuacje, gdy narażeni jesteśmy na potencjalne niebezpieczeństwo. Znasz zasadę “ograniczonego zaufania” w ruchu drogowym? A wiesz, co ona dokładnie oznacza?
Niektórzy uważają (mylnie!), że chodzi tutaj o traktowanie innych kierowców jako potencjalnie niebezpiecznych i nie można im ufać. Tymczasem zwrot ten oznacza, iż warto na drodze zachować zdrowy rozsądek i kierować się po prostu przepisami, a przy okazji uwzględniać pewne ryzyko w sytuacjach, gdy inni mogą źle odczytać zasady ruchu.
Podobne diagnozy warto stawiać w trakcie przeglądania stron. To znaczy – nie bać się korzystać z zasobów sieci, tylko stosować kilka prostych zasad minimalizujących ryzyko bycia ofiarą cyberprzestępstwa.
Przykłady działania niebezpiecznych stron internetowych
Użytkownicy bardzo często zawężają definicję niebezpiecznej strony do serwisu z pornografią lub nielegalną tematyką. Powodów, dla których warto skonfigurować na swoim urządzeniu blokady jest jednak więcej.
Strony internetowe mogą niepostrzeżenie:
- Doprowadzić do instalacji złośliwego oprogramowania
- Wyłudzić dane osobowe lub finansowe poprzez tzw. phishing
- Instalować skrypty śledzące do monitorowania Twoich działań w sieci
Wdrożenie filtrów rodzicielskich, czyli ochrona nieletnich przed szkodliwymi treściami
Filtry rodzicielskie są nieodzownym narzędziem do blokowania dostępu do niepożądanej zawartości online. Są szczególnie przydatne w rodzinach, gdzie dzieci zyskują coraz wcześniej dostępy do internetu np. na urządzeniach mobilnych. Jak skonfigurować takie filtry? Jest na to kilka sposobów, w zależności od wybranego narzędzia.
Filtry treści w Google Family Link
Pierwszy sposób na filtrowanie treści polega na utworzeniu konta rodzinnego w Google Family Link i podpięcia w nim innych kont domowników. Dzięki temu za pomocą jednego narzędzia zablokujesz dostęp stron o wybranej tematyce, a także ograniczysz liczbę minut, jakie Twoje dzieci mogą spędzać przy aktywnym ekranie smartfona.
Filtry w Microsoft Family Safety
Microsoft Family Safety to alternatywa dla Google Family Link, która polega na dodaniu do konta rodzinnego wszystkich urządzeń z systemem Windows, a także konsol Xbox i urządzeń mobilnych.
W ten sposób – podobnie jak w rozwiązaniu Google – zablokujesz dostęp do szkodliwych stron, wyznaczysz limit czasu spędzanego przy urządzeniu, a także zaakceptujesz lub zablokujesz dostęp do wybranych aplikacji (np. gier mobilnych).
Blokowanie stron poprzez program antywirusowy
Antywirusy nie tylko leczą zainfekowane już urządzenia, ale także chronią użytkowników przed szkodliwym działaniem aplikacji lub stron internetowych. Ich skanery działające w czasie rzeczywistym blokują nie tylko dostęp do serwisów o destrukcyjnym działaniu, ale także uniemożliwiają ingerencję w zasoby Twojego urządzenia przez skrypty umieszczone na zewnętrznych serwerach, które ładują się z opóźnieniem podczas przeglądania strony.
Jakie antywirusy blokują strony internetowe z niepożądanymi treściami?
Praktycznie wszystkie popularne i płatne rozwiązania oferują taką ochronę. Usługi Norton 360 i Bitdefender Internet Security posiadają bardzo skuteczne i wielokrotnie nagrodzone mechanizmy blokujące szkodliwe adresy URL.
Jeśli myślisz o szerszym zakresie ochrony rodzicielskiej lub potrzebujesz antywirusa na kilka urządzeń z taką funkcją to dobrym krokiem jest zakup pakietu ochronnego w wersji rodzinnej tj. Bitdefender Family Pack lub ESET Internet Security.
Blokada stron poprzez plik hosts
Inną, rzadziej stosowaną metodą na blokadę stron jest wykorzystanie funkcjonalności pliku Hosts w systemie operacyjnym Windows. Plik ten ma wiele zastosowań, a uniemożliwienie połączenia z wybranymi domenami w sieci internetowej jest jedną z nich.
Jak skonfigurować blokadę strony w pliku Hosts w systemie Windows?
- Przejdź do folderu C:\Windows\System32\drivers\etc
- Otwórz plik Hosts za pomocą Notatnika i w zawartości pliku dodaj linię w formacie 127.0.0.1 adresstrony.com, aby zablokować do niej dostęp.
- Zapisz plik (pamiętaj, aby nie zmieniać rozszerzenia pliku).
Od tej pory przy próbie uruchomienia strony pod adresem adresstrony.com pojawi się komunikat o niedostępności.
Wadą pliku hosts jest konieczność ręcznego dodania adresów, a te przecież z każdym dniem mogą się mnożyć. Nie mniej, można rozważyć ten sposób jako jeden z pierwszych kroków ograniczających dostęp do szkodliwych treści, zwłaszcza w przypadku dzieci.
Pamiętaj – w pliku Hosts zostaną wykonane wszystkie polecenia, które nie są poprzedzone znakiem #. Znak hash powoduje, że dana linijka jest pomijana (służy to najczęściej dodawaniu komentarzy w pliku).
Zablokowanie dostępu do stron internetowych na routerze
Jeżeli Twoja rodzina korzysta z domowej sieci WiFi, to część stron internetowych można (pisząc kolokwialnie) wyciąć na etapie połączenia z routerem. Każdy sprzęt tego typu posiada własne opcje konfiguracyjne, dlatego w celu zablokowania dostępu do wybranej strony skontaktuj się z pomocą techniczną lub przestudiuj instrukcję producenta routera.
Podstawą jest tutaj logowanie do panelu zarządzania. Producenci najczęściej wykorzystują 2 adresy IP, które trzeba wpisać w przeglądarkę – 192.168.1.1 oraz 192.168.0.1. Login i hasło powinny znajdować się na nalepce z informacją o nazwie sieci lub w karcie z informacjami technicznymi, dołączonej do routera.
Po zalogowaniu odszukaj zakładkę odpowiedzialną za filtrowanie adresów stron WWW i dodaj do niej listę serwisów, które chcesz zablokować odgórnie dla wszystkich użytkowników korzystających z WiFi.
Wskazówka – blokada stron w tym przypadku następuje tylko w momencie, gdy dane urządzenie korzysta z sieci WiFi. Jeśli użytkownik wybierze inną sieć lub użyje danych komórkowych, blokada będzie nieskuteczna.
Blokady treści poprzez rozszerzenia do przeglądarki
Popularne adblocki to również ciekawa metoda na walkę ze szkodliwymi linkami. Nie zablokują co prawda dostępu do stron nieodpowiednich dla dzieci (gdzie dominuje hazard, pornografia etc.), ale uniemożliwią w trakcie sesji uruchomienie szkodliwych skryptów reklamowych pochodzących z zewnętrznych serwerów, co już samo w sobie jest pewną warstwą ochrony (tak samo działają jednak polecane wyżej antywirusy).
Instalacja rozszerzeń wygląda podobnie w każdej przeglądarce:
- Dla Google Chrome skorzystaj z ustawień, zakładki Rozszerzenia i skrótu Chrome Web Store, alternatywnie wpisz na pasku adresu https://chromewebstore.google.com – przeszukaj katalog rozszerzeń i zainstaluj wybrane dodatki.
- Dla Microsoft Edge wybierz ustawienia, menu Rozszerzenia i kliknij w “Pobierz rozszerzenia…”. Alternatywnie skorzystaj z oficjalnego sklepu z dodatkami pod adresem https://microsoftedge.microsoft.com/addons/Microsoft-Edge-Extensions-Home
- Jeśli korzystasz z przeglądarki Firefox, to najlepiej udać się od razu pod adres https://addons.mozilla.org/pl/firefox/extensions/ i przejrzeć listę dodatków z kategorii “adblock” lub podobnych.
Czy niebezpieczne strony internetowe to realny problem?
Dla wielu użytkowników definicja “niebezpiecznej strony” kończy się na potencjalnym zawirusowaniu komputera. Sprawa jest jednak bardziej rozbudowana i wymaga wieloaspektowego podejścia do ochrony.
Raport “2023 Cyber Safety Insights: Online Holiday Shopping” autorstwa Gen z listopada 2023 roku informuje, że strony internetowe są 2 najczęściej wskazywanym źródłem scamu (czyli oszustw), tuż za social media, a przed wiadomością email oraz telefonem.
Problemy nie dotyczą jednak tylko ataku z wykorzystaniem szkodliwego oprogramowania. Niebezpieczeństwo może czyhać także podczas zakupów internetowych na nielegalnych sklepach online, wszelkiego rodzaju loteriach z nagrodą w postaci sfałszowanej karty podarunkowej do znanego sklepu, czy też przy wypełnianiu formularza pozyskującego dane osobowe.
Dlatego do ochrony trzeba podejść holistycznie, wykorzystując nie tylko swoją czujność i wiedzę, ale też odpowiednie sposoby, które pomagają odgórnie w blokadzie dostępu do części stron w sieci.
