12 października obchodziliśmy w Polsce dzień bezpiecznego komputera. Jedno święto to jednak za mało, aby uchronić się przed zagrożeniami w sieci. Bądź czujny i stosuj dobre nawyki w użytkowaniu Internetu codziennie. Kosztuje to niewiele, a unikniesz dzięki temu przykrych doświadczeń tj. zaszyfrowany dysk lub niechciane reklamy w przeglądarce. Od czego zacząć? Zapoznaj się z 12 sposobami na zapewnienie sobie, rodzinie, przyjaciołom oraz współpracownikom komfortu i bezpieczeństwa pracy na komputerze oraz urządzeniach mobilnych.
Posiadaj zainstalowany program antywirusowy
To właściwie podstawa w zapewnieniu ochrony urządzeniu. Korzystaj z antywirusa nie tylko na laptopie lub komputerze domowym, ale także – o czym wiele osób zapomina – na smartfonie (przeczytaj, dlaczego warto posiadać antywirusa na Androidzie). Najważniejsze zagrożenia, które dotyczą popularnych urządzeń to wirusy, malware oraz ransomware i to właśnie antywirusy tj. Bitdefender, ESET Security Pack czy Norton 360 chronią przed przypadkową infekcją. Oprócz tego posiadają funkcję kontroli rodzicielskiej, ochronę kamery internetowej oraz zapewniają bezpieczną bankowość internetową.
Aktualizuj na bieżąco swoje oprogramowanie
Nie odkładaj aktualizacji systemu operacyjnego oraz aplikacji na później. Producenci oprogramowania i sprzętu komputerowego zaszywają w tworzonych paczkach aktualizacji usprawnienia poprawiające działanie i bezpieczeństwo. Gdy odkładasz aktualizacje – zwiększasz ryzyko na to, że Twój sprzęt zostanie zainfekowany wirusem z wykorzystaniem luki bezpieczeństwa, powstałej przed aktualizacją.
Wybieraj sprzęt komputerowy i urządzenia mobilne od znanych dostawców
Staraj się wybierać sprzęt komputerowy oraz urządzenia mobilne od znanych, rekomendowanych dostawców. Sprzęt od tanich, niszowych producentów może posiadać luki w zabezpieczeniach bądź niechciane preinstalowane aplikacje. Na dodatek tańszy sprzęt (zwłaszcza smartfony) nie jest wystarczająco wspierany pod kątem aktualizacji, a to ułatwia cyberprzestępcom wykorzystanie błędów w oprogramowaniu do wykonania ataku.
Instaluj legalne oprogramowanie tylko ze znanych źródeł
Korzystaj z licencjonowanego oprogramowania. Pobieranie i instalowanie programów z nieznanych źródeł często powoduje zainfekowanie komputera bądź telefonu. Korzystanie z legalnych platform udostępniających wersje testowe oprogramowania (lub ich zakup), licencje typu freeware, bądź aplikacje od rekomendowanych dostawców (np. home.pl) zwiększa Twoje bezpieczeństwo.
Ogranicz korzystanie z publicznie dostępnych sieci Wi-Fi
Gdy korzystasz z publicznej sieci Wi-Fi np. w galerii handlowej lub dworcu kolejowym, nie loguj się do kont oraz nie prowadź poufnej korespondencji. Urządzenia podłączone do publicznej sieci Wi-Fi są w dużym stopniu narażone na wyciek danych i atak hakerski. Jeżeli masz taką możliwość, w takich miejscach korzystaj z własnego Internetu, np. dostarczanego przez operatora telefonii komórkowej lub korzystaj z aplikacji pracujących w trybie offline.
Jeżeli jednak nie masz wielkiego wyboru i koniecznie potrzebujesz dostępu do WiFi – korzystaj z połączenia za pomocą usługi VPN, która zapewni dodatkową ochronę.
Przykładem takiej usługi jest AVG Secure VPN.
Sprawdź czy strona internetowa posiada aktywny certyfikat SSL
Jeżeli wchodzisz na strony internetowe banków, portali społecznościowych i sklepów internetowych – sprawdź czy posiadają aktywny certyfikat SSL. Przekreślona, czerwona kłódka lub brak zabezpieczenia w lewym górnych rogu przeglądarki obok paska adresu URL jest znakiem ostrzegawczym. Powinieneś szybko opuścić taką stronę, zwłaszcza jeżeli wymaga ona logowania, np. strona bankowości elektronicznej.
Posiadaj narzędzie do tworzenia kopii zapasowej danych
Posiadanie kopii zapasowej danych jest bardzo przydatne. Zarówno w firmie, gdy chcesz mieć pewność, że np. mimo awarii lub ataku hackerskiego dokumenty i pliki będą nadal dostępne. Jak i w domu, aby w przypadku zniszczenia sprzętu lub przypadkowego usunięcia plików z komputera, nadal mieć dostęp do rodzinnych zdjęć, wideo czy ważnych dokumentów.
Korzystasz ze smartfona i chcesz zabezpieczyć zdjęcia oraz nagrania z wakacji? Sprawdź jak zrobić kopię zapasową na Androidzie. Z dodatkowej przestrzeni na backup skorzystaj, gdy posiadasz urządzenia od firmy Apple. Backup na iOS w wersji standardowej może okazać się niewystarczający.
Uważaj na podejrzane maile
Wiele ataków i kampanii hackerskich wykorzystuje rozsyłanie złośliwych linków i zawirusowanych załączników za pośrednictwem poczty email. Jeżeli nie masz pewności co do nadawcy lub tytuł maila budzi Twój niepokój, lepiej nie otwieraj takiej wiadomości. Dodatkowo korzystaj z sprawdzonych operatorów poczty elektronicznej, np. bezpłatny Gmail, który posiada świetne zabezpieczenia i filtry antyspamowe. Do rozwiązań biznesowych rekomendowanym rozwiązaniem jest poczta w Google Workspace, która oprócz mechanizmów antyspamowych, pozwala na posiadanie adresu email we własnej domenie (np. firmowej).
Sprawdzaj uprawnienia aplikacji
Aplikacje i gry na smartfony są bezpłatne tylko z nazwy. Ściągając je akceptujemy nadanie im dostępów do śledzenia naszej aktywności i zbierania informacji, które następnie mogą zostać przekazane np. reklamodawcom. Instalując je np. na telefonie z system Android, zawsze weryfikuj uprawnienia o które prosi Cię oprogramowanie. Jeżeli aplikacja do robienia zdjęć chce uzyskać dostęp do historii połączeń, a gra mobilna pyta o zawartość Twoich zdjęć lub filmów – to pierwszy krok, aby zrezygnować z użytkowania takiego oprogramowania. Staraj się także nie instalować aplikacji z nieznanych źródeł np. w formie paczek w formacie .apk (dla Androida).
Zasłaniaj kamerkę w laptopie
Cyberprzestępcy atakują nie tylko poprzez wirusy, trojany lub luki w aplikacjach , ale także w wyniku przejęcia kamerki w laptopie. W ten sposób śledzi oraz nagrywa naszą aktywność w pobliżu sprzętu. Takie nagrania mogą następnie posłużyć jako element szantażu lub potencjalnego włamania np. kiedy nie ma nas w domu.
Twoją czujność powinna wzbudzić zapalona dioda znajdująca się obok kamery, sygnalizująca jej aktywność. Laptopy nowej generacji posiadają wbudowaną, plastikową przekładkę, która zasłania obiektyw kamerki. Jeżeli Twój sprzęt jej nie ma – wyposaż się w gumową zakładkę na kamerę lub po prostu zasłoń obiektyw folią lub naklejką.
Innym pomysłem na zabezpieczenie kamerki w laptopie jest program antywirusowy ze stosowną funkcją, blokującą nieautoryzowany dostęp. Jednym z takich programów jest Norton 360 Deluxe.
Używaj silnych, zróżnicowanych haseł
Posiadanie jednego hasła do wielu kont jest złym pomysłem. W przypadku wycieku danych np. z dużego sklepu internetowego cyberprzestępcy otrzymują uniwersalny klucz do większości Twoich dostępów.
Twórz zróżnicowane hasła, używaj liter, cyfr oraz znaków specjalnych. Co jakiś czas sprawdzaj czy Twój adres mailowy nie znalazł się w którejś z publicznych baz np. poprzez stronę have i been pwned?. Jeżeli zapisujesz w jakimś miejscu swoje hasła i dostępy, zadbaj o to, aby robić to przez rekomendowany program szyfrujący dane np. antywirusy z rodziny Avast lub Bitdefender lub program KeePass.
Pochwal się zdjęciami z wakacji po powrocie do domu
Jesteś akurat na wakacjach i chcesz pochwalić się tym faktem? Wstawianie zdjęć z podróży np. w serwisach społecznościowych nie jest najlepszym pomysłem. W wyniku takiego działania potencjalny przestępca otrzyma informację o lokalizacji i stwierdzi, że w danym czasie nie ma nas w domu.
Aby uniknąć niepotrzebnego ryzyka, opublikuj wakacyjne materiały już po powrocie, najlepiej w oparciu o odpowiednie ustawienia widoczności treści (np. tylko wśród znajomych). Jeżeli jednak posiadasz duszę fotoreportera i chcesz w czasie rzeczywistym publikować zdjęcia z swojego urlopu – upewnij się, że Twój dom posiada odpowiednie zabezpieczenia lub poproś zaufaną osobę, aby od czasu do czasu sprawdziła Twój dobytek podczas Twojej nieobecności.
Stosowanie tych 12 prostych zasad, nie tylko podczas Światowego Dnia Bezpiecznego Komputera, znacząco zwiększy bezpieczeństwo Twoich danych w sieci.
